Bình Thạnh - 45 năm xây dựng và phát triển

           • PHÚC AN   

  Qua quá trình 45 năm xây dựng và phát triển, cơ cấu kinh tế tại quận Bình Thạnh có sự chuyển dịch, thay đổi đáng kể; nhanh chóng khôi phục, cải tạo và xây dựng kinh tế theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Với vị trí địa lý thuận lợi, có nhiều đường giao thông thủy bộ nên thủ công nghiệp, thương nghiệp có cơ hội phát triển tốt. Nông nghiệp đã lùi về vị trí thứ yếu và đến nay chỉ chiếm một tỷ trọng rất nhỏ. Kinh tế công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, thương mại - dịch vụ - du lịch trở thành ngành kinh tế chủ yếu, thúc đẩy quá trình đô thị hóa nhanh chóng, làm thay đổi diện mạo kinh tế - văn hóa xã hội của quận nhà một cách đáng tự hào.

Hiện na trên địa bàn quận Bình Thạnh đã hình thành nhiều khu đô thị, thương mại, dịch vụ như Bình Thạnh City Garden, Vinhomes  Central Park, đặc biệt có tòa tháp The Landmark 81 không chỉ cao nhất Việt Nam, mà còn cao nhất Đông Nam Á vào thời điểm năm 2018.... 

 Quận Bình Thạnh có diện tích tự nhiên 2.078,6 ha, tổ chức thành 20 phường với dân số hiện nay là 499.164 người (theo kết quả Tổng điều tra dân số ngày 01 tháng 4 năm 2019).

Đến Bình Thạnh hôm nay, khách tham quan sẽ dễ nhận ra sự đổi thay của một quận từng là vùng ven với diện tích đất nông nghiệp chiếm gần 44% (900 ha) và 15,3% diện tích đất ao hồ sông rạch nay đã chuyển mình thành vùng đô thị tấp nập sầm uất, diện tích đất nông nghiệp chỉ còn 12,6% (262,9 ha).

Trước đây, nói đến Bình Thạnh là nói đến lăng Tả quân Lê văn Duyệt, chợ Thị Nghè, ngã tư Hàng Xanh, đồng Ông Cộ… với khu vực Bà Chiểu là trung tâm tỉnh lỵ Gia Định. Ngày nay, Bình Thạnh được biết đến với nhiều công trình nhà ở cao tầng như: khu nhà ở Sài Gòn Pearl, khu phức hợp Tân Cảng Sài Gòn (Vinhomes Central Park), dự án khu nhà ở Richmond City…; là bán đảo Thanh Đa với khu du lịch Bình Quới nổi tiếng góp phần thay đổi diện mạo của quận.

Trong 45 năm xây dựng và phát triển kể từ sau ngày 30 tháng 4 năm 1975, tuy trải qua những bước thăng trầm nhưng quận Bình Thạnh đã từng bước đi lên vững chắc bắt nguồn từ những Nghị quyết quan trọng của quận Đảng bộ qua 12 kỳ Đại hội. Trong mỗi giai đoạn, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân quận Bình Thạnh đã quán triệt, vận dụng sáng tạo đường lối của Trung ương và Thành phố vào hoàn cảnh, điều kiện cụ thể của quận; nỗ lực lao động, chiến đấu, xây dựng và bảo vệ địa phương để đạt được những thành tựu to lớn, tạo ra những biến đổi sâu sắc về cảnh quan đô thị và đời sống kinh tế - xã hội của quận Bình Thạnh như ngày hôm nay.

Bản đồ hành chính quận Bình Thạnh năm 2015 (gồm 20 phường)

Từ sau ngày 30 tháng 4 năm 1975, trong niềm vui được sống trong không khí hòa bình, đất nước thống nhất, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân quận Bình Thạnh hăng hái bắt tay ngay vào công cuộc hàn gắn vết thương chiến tranh; khôi phục, cải tạo, xây dựng và phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội. Tuy nhiên, những hậu quả của chiến tranh vẫn còn nặng nề trên các mặt kinh tế, xã hội, văn hóa - tư tưởng: 84.000 người/123.000 người trong độ tuổi lao động bị thất nghiệp; nạn mại dâm, ma túy, trộm cắp vẫn tồn tại; tàn dư tư tưởng văn hóa thực dân mới còn ảnh hưởng nặng trong một bộ phận Nhân dân, nhất là trong thanh niên. Cơ sở hạ tầng, cơ sở kinh tế hết sức nghèo nàn, thương mại chỉ là tiểu thương, quy mô không lớn, vốn liếng không dồi dào. Các thế lực phản động vẫn không ngừng phá hoại, một số ngụy quân - ngụy quyền chưa chịu ra cải tạo.

Nhân dân đào kênh phục vụ nhu cầu phát triển nông nghiệp

            Trong bối cảnh đó dưới sự lãnh đạo của Ban Chấp hành Đảng bộ quận, chính quyền cách mạng ở cơ sở đã sớm được thành lập để quản lý mọi mặt của đời sống xã hội. Chính quyền đã tập trung cho 3 nhiệm vụ lớn: xây dựng củng cố chính quyền cách mạng; tập trung cứu đói cho dân và khôi phục phát triển sản xuất; bảo vệ trật tự trị an, truy quét tàn quân dịch. Đồng thời để tiếp tục sắp xếp lại khu dân cư, giải quyết tình trạng lao động dư thừa, chính quyền thực hiện tuyên truyền vận động Nhân dân hồi hương, dãn dân và đi xây dựng vùng kinh tế mới.

Nhân dân đi xây dựng vùng kinh tế mới 

Nhân dân đi xây dựng vùng kinh tế mới 

Thời kỳ chuyển tiếp trong đó có thời kỳ quân quản tuy ngắn ngủi nhưng chính quyền cách mạng đã làm được khá nhiều việc lo cho dân, sớm khôi phục và ổn định tình hình mọi mặt của địa phương sau chiến tranh nhất là giữ vững an ninh chính trị - trật tự an toàn xã hội. Đó là những kết quả nổi bật của những năm đầu giải phóng, là tiền đề quan trọng để xây dựng phát triển quận trong những năm tiếp theo.

Giai đoạn 1976 - 1986

Tháng 6 năm 1976, quận Bình Thạnh thành lập trên cơ sở sáp nhập 2 quận Bình Hòa và Thạnh Mỹ Tây.

Ra mắt Ủy ban lâm thời

Song song với việc thiết lập chính quyền mới từ quận đến cơ sở, Đảng bộ và chính quyền quận Bình Thạnh thông qua Mặt trận và các đoàn thể đã tiếp tục lãnh đạo Nhân dân cùng với chính quyền ra sức khắc phục hậu quả chiến tranh, từng bước khôi phục sản xuất, kịp thời phân phát hàng ngàn tấn gạo, không để xảy ra nạn đói.

Phân phát lương thực thực phẩm cho Nhân dân

Phân phát lương thực thực phẩm cho Nhân dân

Những năm 1978 - 1981 là giai đoạn tình hình đất nước và Thành phố có nhiều khó khăn phức tạp do phải đương đầu với hai cuộc chiến tranh ở hai đầu biên giới phía Bắc và phía Tây Nam Tổ quốc, rồi vụ “nạn kiều” xảy ra vào trong lúc nền kinh tế đất nước lâm vào khủng hoảng nghiêm trọng. Trong bối cảnh đó, Đảng bộ và chính quyền quận đã cùng Thành phố và cả nước tích cực động viên thanh niên lên đường chiến đấu bảo vệ biên giới, đồng thời đề ra những biện pháp, giải pháp khá hữu hiệu để ổn định tình hình, không để ảnh hưởng lớn đến tình hình sản xuất, đời sống và an ninh trật tự trong quận.

Công nhân may gia công và làm đũa

Theo phương hướng chung của thành phố, Bình Thạnh đã tiến hành kiểm kê tài sản vắng chủ; tiến hành cải tạo công thương nghiệp tư bản chủ nghĩa, kết hợp đưa vào sản xuất hai hình thức: quốc doanh và công tư hợp doanh. Riêng với tiểu thủ công nghiệp, một trong những ngành truyền thống của quận, để khai thác hết tiềm năng, quận đã sắp xếp, tổ chức lại và đưa vào làm ăn tập thể dưới các hình thức: tổ sản xuất, tập đoàn sản xuất và hợp tác xã.

Giai đoạn 1986 - 2000

Giai đoạn 1986 - 2000 là khoảng thời gian mà Đảng bộ, Nhân dân quận Bình Thạnh nỗ lực thực hiện công cuộc đổi mới đất nước theo chủ trương chung của Đảng. Trong bối cảnh chung của Thành phố, từ thực tế phát triển kinh tế - xã hội của quận, trải qua các kỳ đại hội từ Đại hội IV (1986), Đại hội V (1989), Đại hội VI (1991), Đại hội VII (1996), Đảng bộ quận đã đề ra những phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ cụ thể, phù hợp với tình hình thực tế của địa phương cũng như thời điểm cụ thể, từng bước đưa quận thoát khỏi cơ chế quản lý quan liêu bao cấp, những ràng buộc lỗi thời để bước sang xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Tuy đây là thời kỳ đầu thực hiện đường lối đổi mới, nhưng Bình Thạnh đã đạt được những thành tựu quan trọng về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh quốc phòng. Song thành tựu quan trọng nhất là khối đoàn kết nhất trí trong nội bộ Đảng đã được củng cố vững chắc suốt mấy nhiệm kỳ. Đây chính là cơ sở vững chắc để Bình Thạnh tiếp tục thực hiện đô thị hóa - bước đầu tiến hành sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa trên địa bàn và hoàn thành những nhiệm vụ cách mạng đã đề ra.

Giai đoạn 2001 - 2020: là thời kỳ có nhiều chuyển biến kinh tế - xã hội quan trọng của cả nước, Thành phố Hồ Chí Minh nói chung và quận Bình Thạnh nói riêng. Trong điều kiện có những thuận lợi, khó khăn, thử thách đan xen nhau nhưng với truyền thống đoàn kết, quyết tâm chính trị và sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị từ quận đến cơ sở, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Bình Thạnh đã phấn đấu hoàn thành cơ bản các mục tiêu, nhiệm vụ của Nghị quyết Đại hội Đảng bộ quận lần thứ VIII (2000), IX (2005), X (2010), XI (2015) đã đề ra, xây dựng quận Bình Thạnh ngày càng phát triển bền vững.

Quận đã tập trung đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo định hướng thương mại - dịch vụ - sản xuất. Nhiều dự án, công trình trọng điểm được triển khai thực hiện tạo cảnh quan đô thị ngày càng khang trang và môi trường thuận lợi thu hút các doanh nghiệp, phát triển kinh tế, góp phần tăng nguồn thu ngân sách hằng năm. Từ năm 2006 đến nay, kinh tế quận có những bước phát triển bền vững, giữ vững được tốc độ tăng trưởng kinh tế, ổn định sản xuất - kinh doanh; đối với lĩnh vực giáo dục, y tế, văn hóa - xã hội có tiến bộ, nhất là công tác chăm lo cho các đối tượng chính sách, dân nghèo; tăng cường công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; trật tự an toàn giao thông có chuyển biến tích cực; giữ vững an ninh chính trị, bảo đảm quốc phòng - an ninh đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và chăm lo đời sống Nhân dân…

Ủy ban nhân dân thành phố trao cờ thi đua cho Nhân dân và cán bộ quận Bình Thạnh

Từ những thành quả đạt được nêu trên, trong giai đoạn 2015 - 2020, quận Bình Thạnh luôn giữ vững danh hiệu là đơn vị dẫn đầu Cụm thi đua 2 khối, huyện thành phố trong phong trào thi đua yêu nước và đặc biệt được tặng Bằng khen Thành phố là đơn vị xuất sắc điển hình tiên tiến 5 năm (giai đoạn 2015 - 2020); liên tục nhận Cờ thi đua Thành phố; Cờ thi đua Chính phủ năm 2016, 2017 và 2018.

Với chặng đường 45 xây dựng và phát triển, Nhân dân và cán bộ quận Bình Thạnh vinh dự được trao tặng Huân chương Lao động hạng Ba năm 1978 về thành tích xuất sắc trong phong trào xóa nạn mù chữ; Huân chương Lao động hạng Ba năm 2000 về thành tích xuất sắc trong công tác chăm lo cho đồng bào nghèo từ năm 1990 đến năm 1998; Huân chương Lao động hạng Ba năm 2008 về thành tích xuất sắc trong công tác từ năm 2003 đến năm 2007; Huân chương Lao động hạng Ba năm 2015 về thành tích xuất sắc trong thực hiện Chương trình giảm hộ nghèo tăng hộ khá trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh.

Năm 2017: Nhân dân và cán bộ quận Bình Thạnh vinh dự được trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhì về thành tích xuất sắc trong công tác từ năm 2012 đến năm 2016.

Nhân dân và cán bộ quận đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhì

Thành công ấy là kết quả của một quá trình phấn đấu liên tục, vừa tổ chức và lãnh đạo phong trào cách mạng, vừa tự rèn luyện mình trong thực tiễn đấu tranh, giữ vững sự đoàn kết thống nhất nội bộ, không ngừng nâng cao trình độ và năng lực lãnh đạo của mình. Đảng bộ và Nhân dân quận luôn khẳng định và phát huy những truyền thống tốt đẹp của mình để phấn đấu vượt qua những khó khăn thử thách, lập nhiều thành tích đáng tự hào, góp phần xứng đáng vào thắng lợi chung của toàn Đảng, Thành phố và cả nước ta.

 

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Lịch sử truyền thống của Đảng bộ và Nhân dân quận Bình Thạnh (1930 - 2015), Nxb Tổng hợp TP.HCM, 2021.

2. Báo cáo chính trị Đại hội đại biểu Đảng bộ quận Bình Thạnh lần thứ XII, nhiệm kỳ 2020 - 2025.

3. Báo cáo tóm tắt kết quả thực hiện Nghị quyết Hội đồng nhân dân quận về nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2016 - 2020.